در نظام قانون‌گذاری کشور (دیه) مقدار مال معینی است که در شرع مقدس به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس، منفعت، عضو یا جنایت عمدی در مواردی که بر هر شکلی قصاص ندارد مقرر شده و به عنوان ضمانت اجرایی دو ماهیتی براساس (کیفیر – جبران خسارت) پیش‌بینی شده است. در واقع این قانون پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در سال 1361 تحت عنوان قانون مجازات اسلامی دیه تغییر یافت و اصلاحات گسترده‌ای به خود دید. البته، این اصلاحات تنها به آن جا ختم نشد و در سال‌های 1370 و 1392 نیز مجددا مندرجات و برخی مواد قانونی آن تغییر و اصلاح یافتند تا ابهامات موجود در آن‌ها کاسته شوند.

با این حال هنوز هم ابهاماتی در بطن مفاد قانونی اصلاح‌شده دیده می‌شود که این مسئله موجب گشته تا کتاب‌هایی به منظور رفع ابهام و تشریح نقاط کور آن تالیف گردند. کتاب شرح قانون مجازات اسلامی اثر دکتر محمد مصدق از انتشارات جنگل یکی از همان کتاب‌هایی است که با هدف ابهام‌زدایی و استخراج نکات نهفته در اصلاحیات به عمل آمده منتشر گشته و دارای 6 جلد مجزا است که دو جلد آن مختص به همین موضوع (دیات) می‌باشد. کتاب حاضر آخرین جلد از 6 جلد مجموعه کتاب‌های شرح قانون مجازات اسلامی بوده در دو جلد (جلدهای 5 و 6) به طور اختصاصی به موضوع دیات پرداخته است.  

بررسی کتاب شرح قانون مجازات اسلامی دیات (جلد پنجم و ششم) اثر دکتر محمد مصدق

کتاب یاد شده در دو جلد به تشریح و تبیین ابهامات موجود در مواد قانونی اصلاح‌شده مربوط به دیات در سال 1392 پرداخته و سعی کرده تا نقاط کور و نکات پنهان آن را استخراج و سپس تبیین نماید. این امر با رویکردی کاربردی – قیاسی از طریق انطباق مواد قانونی جدید با مواد قانونی سابق صورت گرفته و نتیجه حاصل شده با استناد بر نظریات برجسته حقوق‌دانان به ویژه تجربیات مولف تبیین گشته است. انتظار می‌رود مخاطبان با مطالعه کتاب ضمن آشنایی و شناسایی ابهامات ذکر شده، درک جامعی از شیوه‌های صدور رای و تعیین مقدار دیه برای هر جرم به دست آورند.

ویژگی‌های کتاب شرح قانون مجازات اسلامی دیات دکتر محمد مصدق جلد 5 و 6

  • رفرنس‌دهی مباحث به کتاب‌های مرجع جهت مطالعه بیشتر
  • بیان فرضیات مختلف در قالب پرسش و پاسخ
  • مقایسه مواد قانونی جدید با مواد قانونی سابق برای درک بهتر اصلاحات اعمال شده
  • ارائه مواد قانونی مرتبط، نظریات مشورتی اساتید برجسته و آرای وحدت رویه قضایی به صورت پاورقی